علی بن یقطینابوالحسن علی بن یقطین بغدادی اسدی کوفی (۱۲۴_۱۸۲ق)، راوی موثق شیعه، فقیه، متکلم، کارگزار خلافت عباسیان و از اصحاب امام کاظم (علیه‌السّلام) بود که از ایشان و امام صادق (علیه‌السّلام) روایت نقل کرده است. ۱ - معرفی اجمالیابوالحسن علی بن یقطین بن موسی بن عبدالرحیم بغدادی اسدی کوفی، وی به سال ۱۲۴ق در کوفه به دنیا آمد و همراه پدر به مدینه هجرت کرد و پس از آن به بغداد آمد. در آغاز به داد و ستد ابزار (نوعی ادویه یا دیگ افزار) پرداخت، سپس به دستگاه خلافت عباسیان راه یافت و از کارگزاران مهدی عباسی (خلافت ۱۵۸-۱۶۹ق)، و از نزدیکان هارون الرشید (خلافت ۱۷۰-۱۹۳ق) گردید. در شیعی بودن او تردید نیست، اما مذهب او همانند پدرش از نظر عباسیان پنهان بود. علی از اصحاب امام کاظم (علیه‌السّلام) بود و با امام ارتباط نزدیک داشت و نزد حضرت از اعتبار بسیاری برخوردار بود و از راویان موثقی است که یک حدیث از امام صادق (علیه‌السّلام)، و احادیث بسیاری از امام کاظم (علیه‌السّلام) نقل کرده است. ۲ - شخصیت رواییراویان متعددی از وی روایت کرده‌اند که از آن میان کسانی چون برادرش یعقوب بن یقطین، فرزندش حسین بن علی بن یقطین و محمد بن ابی عمیر را می‌توان نام برد. او از دوستان ابوالعتاهیه، شاعر معروف بود و سالانه کمک مالی فراوانی به ابوالعتاهیه می‌نمود. وی فردی محدث، فقیه، متکلم و از بزرگان شیعه بود و نویسندگان شیعی بر این باورند که او به توصیه امام کاظم (علیه‌السّلام) در دستگاه خلافت باقی ماند تا از ستمدیدگان پشتیبانی کند و یاور شیعیان باشد، از این رو بارها درباره مذهب و ارتباط او با امام کاظم (علیه‌السّلام) به هارون سعایت شد، ولی گزندی به او نرسید. در مورد ایمان و پارسایی علی بن یقطین، روایات بسیاری آمده است از جمله اینکه امام کاظم (علیه‌السّلام) بهشت را برای او تضمین کرده است. ۳ - تالیفاتاو دارای آثار و تالیفاتی نیز بوده که از آن جمله است: کتاب ما سئل عنه الصادق من امور الملاحم کتاب مناظرته للشاک بحضرة جعفر (علیه‌السّلام) و مسائل عن ابی الحسن موسی بن جعفر (علیه‌السّلام). ۴ - وفاتسرانجام او به سال ۱۸۲ق در زمانی که امام کاظم (علیه‌السّلام) زندانی بود، در بغداد درگذشت [۱۸]
مامقانی، عبدالله، تنقیح المقال، ج۲، ص۳۱۵.
و محمد امین (خلافت ۱۹۳-۱۹۸ق) بر جنازه‌اش نماز گزارد. [۲۴]
جمعی از دانشمندان، فرهنگ زندگی نامه‌ها، ج۱، ص۸۲۹.
۵ - پانویس۶ - منبع• پژوهشگاه فرهنگ و معارف اسلامی، دائرة المعارف مؤلفان اسلامی، ج۱، ص۵۲۶-۵۲۷، برگرفته از مقاله «علی ـ ابن یقطین». رده‌های این صفحه : اصحاب امام کاظم | راویان از امام صادق | راویان از امام کاظم | راویان موثق شیعه قرن 2 (قمری) | شخصیت‌های قرن 2 (قمری) | فقیهان شیعه قرن 2 (قمری) | کارگزاران خلفای عباسی | مؤلفان شیعه قرن 2 (قمری) | متکلمان شیعه قرن2(قمری)
|